تبعات طرح هاي نيشكر در خوزستان از منظر قانون گذاران
دكتر سيدحسين فاضلي
اهميت و جايگاه مجلس شوراي اسلامي بر كسي پوشيده نيست به طوري كه حضرت امام خميني (رحمه الله عليه) نه تنها مجلس را خانه واقعي ملت و تجلي اراده ملي، بلكه تعرض به آن را قبيح، بر خلاف مصلحت كشور و خلاف موازين ديني مي دانند و مي فرمايند: "تنها مجلس از همه مقاماتي كه در يك كشور هست بالاتر است."
از ديدگاه مقام معظم رهبري نيز مجلس شوراي اسلامي به عنوان يك ركن اساسي و مهم براي اداره امور كشور و آينه اي است كه منعكس كننده توانايي ها، خواسته ها، موضع گيري ها، اقتدار و پايبندي به آرمان هاي يك ملت مي باشد و مي فرمايند: "مجلس شوراي اسلامي، يك مركز اساسي و تعيين كننده براي انقلاب است، همه سر رشته هاي امور، به مجلس شوراي اسلامي بر مي گردد."
هم صحبتي و هم انديشي با قانون گذاران نشان مي دهد كه هم راستا و هم جهت با دانشمندان بومي، قانون گذاران از منتقدان طرح هاي نيشكر در خوزستان بوده اند و بر اين اعتقاد هستند كه طرح هاي نيشكر در خوزستان عليرغم اينكه مقرون به صرفه اقتصادي نبوده اند، تبعات و پيامدهاي زيست محيطي آن هيچ توجيهي ندارد و حيات جلگه خوزستان را به خطر مي اندازد.
به عنوان نمونه، عضو كميسيون كشاورزي مجلس شوراي اسلامي، عبدالله سامري، اعتقاد دارد كه طرح هاي نيشكر در خوزستان به هيچ عنوان صرفه اقتصادي ندارد و حتي نمي تواند آينده روشن و قابل قبولي را داشته باشد و براساس علل و اهداف مبهم بنا نهاده شده است كه نياز است تا علل اصلي ايجاد و بنا نهادن طرح هاي نيشكر مشخص شود زيرا كه با ادامه كار طرح هاي نيشكر بايد منتظر فاجعه زيست محيطي در خوزستان بود.
وي بر اين عقيده است كه بايد الگوي جايگزيني كشت براي نيشكر عملي شود زيرا كه طرح هاي نيشكر پتانسيل هاي منطقه مانند آب را به قيمت اهداف غير اقتصادي و عليرغم تبعات و پيامدهاي زيست محيطي به خطر مي اندازد.
در نمونه ديگر، عباس پاپي‌زاده، عضو ديگر كميسيون كشاورزي مجلس شوراي اسلامي اعتقاد دارد كه با توجه به تكنولوژي موجود در طرح هاي نيشكر در خوزستان، طرح هاي نيشكر به سمت توسعه پايدار حركت نمي كنند و طرح هاي نيشكر به سمت توسعه نيشكر مسير اختيار نموده اند. اگرچه توسعه پايدار ضرورتي براي كشور است ولي متاسفانه توسعه نيشكر در راستاي توسعه پايدار نيست.
پاپي زاده به عنوان نماينده مجلس شوراي اسلامي در شوراي عالي محيط زيست كشور بر اين اعتقاد است كه در حال حاضر وضعيت طرح هاي نيشكر توجيه زيست محيطي ندارد و مقرون به صرفه اقتصادي نيست.
در نمونه بعدي، حبيب آقاجري، عضو كميسيون انرژي مجلس شوراي اسلامي بر اين عقيده است اگرچه فلسفه طرح هاي نيشكر در خوزستان به خودي خود بد نيست ولي در حال حاضر طرح هاي نيشكر، طرح هايي غير كارشناسي هستند كه محيط زيست را به مخاطره انداخته و خود به خود به كشاورزي خسارت وارد كرده است.
سيدحسين دهدشتي ديگر عضو كميسيون انرژي مجلس شوراي اسلامي، اعتقاد دارد جهت توسعه پايدار، در طرح هاي نيشكر در خوزستان به مسائل زيست محيطي بايد توجه خاص مي شد تا جلوي اين همه خسارات زيست محيطي گرفته شود و نياز است تا بازنگري لازم در طرح هاي نيشكر انجام گيرد.
سيدراضي نوري، ديگر عضو كميسيون كشاورزي مجلس شوراي اسلامي، بررسي طرح هاي نيشكر را از زواياي مختلف علمي خواستار است و بر اين اعتقاد است هرچه كه دانشمندان بر آن مهر تاييد مي نهند، قانون گذاران مهر تاييد مي نهند.
در راستا نظر اين عضو كميسيون كشاورزي بايد بيان نمود كه اگرچه حقايق ابعاد پيچيده و گسترده تبعات، پيامدها و چالش هاي طرح نيشكر توسط دانشمندان بومي(و صاحب نظر كشور) در مخالفت با اين طرح اعلام شده بود ولي متاسفانه در كمال ناباوري و بي توجهي به جايگاه حقيقي دانش و دانشمندان بومي، طرح هاي نيشكر به عنوان عاملي قدرتمند براي تخريب محيط زيست خوزستان به مسير خود ادامه داد و محيط زيست خوزستان و كيفيت زندگي مردم خوزستان را هر روز بيش از ديروز به سمت نابودي مي كشاند.
هم راستا با هشدارهاي دانشمندان بومي و نظر قانون گذاران، حقيقت اينكه "طرح توسعه نيشكر" به عنوان طرح رها شده است، توسط استاندار خوزستان در نخستين همايش طرح 550 هزار هكتاري بيان شد و تجارب تلخ زيست محيط نيشكر نيز قبل از آن توسط معاونت عمراني استانداري خوزستان اعلام شده بود.
در آخر، هيچ وقت نبايد فراموش نمود كه آنچه به عنوان مصلحت و منافع ملي مهم است تلاش براي حفاظت از مردم خوزستان به عنوان بخشي از بالاترين سرمايه ملي كشور و نه توليد شكر است. حقيقتي كه با وجود بي توجهي مجريان و حاميان طرح هاي نيشكر، محيط زيست و زندگي مردم خوزستان را به خطر مي اندازد و اين حقيقت در كمال آرامش تخريب هاي زيست محيطي طرح هاي نيشكر و عليرغم هشدارها و مخالفت هاي دانشمندان بومي و قانون گذاران رخ مي دهد.
به راستي چرا جايگاه دانشمندان بومي و قانون گذاران در حفاظت از محيط زيست و جلوگيري از به مخاطره انداختن زندگي مردم خوزستان اينگونه است؟ و علت عدم درك زبان يا پيروي از دانشمندان بومي و قانون گذاران از طرف مجريان و حاميان طرح هاي نيشكر چيست و مي تواند چه عواقب و پيامدهايي منفي در تضمين سلامت مردم خوزستان داشته باشد؟ و سوالات متعدد ديگر كه هر كدام شامل ابهامات پيچيده و گسترده اي مي شود كه سلامت مردم خوزستان به عنوان بخشي از بالاترين سرمايه ملي را به مخاطره مي اندازد و اين همان نتيجه اي است به طور يقين و بدون شك با مصالح ملي مغاير است.
اگرچه هيچ وقت نبايد فراموش نمود كه به طور يقين ملاحظات انساني و سلامت مردم از ملاحضات اقتصادي بالاتر است.